“Eerst begrijpen, dan begrepen worden”

“Eerst begrijpen, dan begrepen worden” schreef Stephen Covey.
Hij beschrijft in zijn boek* vijf luisterniveaus. Hoe zit het eigenlijk met jouw manier van luisteren?

In mijn werk als trainer verbaas ik me soms, over hoe mensen naar elkaar luisteren (of beter gezegd, niet-luisteren). Dit leidt vaak tot gedoe: van aannames tot grote misverstanden waardoor mensen geen verbinding meer met elkaar ervaren. Soms kan eerst goed naar de ander luisteren echt helpen (hierbij zul je eerst je eigen ego even on hold moeten zetten)!

Welke manieren van luisteren herken jij bij jezelf?

1. Negeren/niet luisteren:
Dit is weinig effectief in een dialoog en heeft direct een effect op de vertrouwensband. Het kan wel voor de korte termijn wel een persoonlijk positief effect hebben als je je eigen focus op de voorgrond wil brengen.

2. Doen alsof je luistert:
Een beetje hummen en af en toe “Ja ja” zeggen tegen je gesprekspartner terwijl je met een schuin oog naar je laptop kijkt en met een half oor luistert. De ander heeft dit meestal echt wel door en kan zich bedenken om zich de volgende keer nog eens open te stellen voor jou. “Hij luistert toch niet!”

3. Selectief luisteren:
Is horen wat je wilt horen of luisteren met je eigen bril op: je kleurt de inhoud van de communicatie in volgens je eigen context waardoor je de werkelijke boodschap van je gesprekspartner volledig kunt missen. Auditief luisteren hoort hier ook bij, dit doe je door het gesprek van de ander over te nemen: “O ja, dat had ik laatst ook, toen…”

4. Aandachtig luisteren:
Wanneer we luisteren met aandacht zijn we volledig met onze aandacht bij het inhoudelijke verhaal van de ander. Dit luisterniveau wordt in de meeste gevallen als zeer louterend ervaren, omdat iemand er echt helemaal voor je is.

5. Empathisch luisteren:
Behalve dat je luistert naar wát iemand zegt, luister je nu ook naar hóe iemand zijn verhaal vertelt. Je let daarbij op zijn non-verbale signalen, verplaats je in de gevoelswereld van de ander en vraagt naar hoe de ander zich voelt.
Door het geven van gevoelsreflecties toon je de ander dat je met hem meeleeft en zijn gevoelens erkent. Door empathisch te luisteren doe je een hoge storting op de emotionele bankrekening, waardoor de ander bereid is om zich in jouw argumenten en gevoelens te verdiepen.

Welke herken jij bij jezelf?

*Bron: “De zeven eigenschappen van effectief leiderschap”.